Μαύρες Τρύπες

ΜΑΡΣΑ ΜΠΑΡΤΟΥΣΑΚ

Ο νομπελίστας φυσικός Κιπ Θορν δήλωσε κάποτε ότι οι μαύρες τρύπες φαίνεται να ταιριάζουν περισσότερο στην επιστημονική φαντασία και τη μυθολογία παρά στον αληθινό κόσμο. Δεν είχε άδικο. Οι μαύρες τρύπες είναι τα πιο αλλόκοτα αντικείμενα στο σύμπαν, αλλά βεβαίως και τα πιο συναρπαστικά. Στη γειτονιά τους, ο χώρος και ο χρόνος δεν έχουν καμιά σχέση με ό,τι γνωρίζουμε από τη γαλήνια ουράνια μηχανική του Νεύτωνα. Αντίθετα, συμπεριφέρονται με τρόπο που αψηφά κάθε ανθρώπινη εμπειρία: δημιουργούν μια απύθμενη άβυσσο απ’ όπου δεν ξεφεύγει τίποτα – ούτε καν το φως. Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, που φυσικοί και αστρονόμοι –με προεξάρχοντα τον Αϊνστάιν– αρνούνταν τόσο πεισματικά να δεχτούν την ύπαρξή τους, πριν τελικά οι όποιες αντιρρήσεις καμφθούν και οι μαύρες τρύπες γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι του τρόπου με τον οποίο σήμερα βλέπουμε το σύμπαν. Τον Απρίλιο του 2019, η διεθνής επιστημονική ομάδα που συνεργάζεται στο πλαίσιο του τηλεσκοπίου EHT ανακοίνωσε ένα αδιανόητο επίτευγμα. Είχε κοιτάξει στην «καρδιά» του γαλαξία Messier 87, περίπου 50.000.000 έτη φωτός από τη Γη, και, αξιοποιώντας την τεχνική της ραδιοσυμβολομετρίας, κατέγραψε κάτι μοναδικό: τη «σκιά» που ρίχνει μια μαύρη τρύπα πάνω στον λαμπρό δίσκο προσαύξησης που την περιβάλλει. Η μορφή και η φωτεινότητα της σκιάς αυτής για άλλη μια φορά συμφωνούσαν με τις προβλέψεις της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας. Το σκοτεινό, ακατανόητο, απαράδεκτο τέρας εκεί έξω είναι πλέον πρακτικά ορατό! Και συμπεριφέρεται ακριβώς όσο εξωφρενικά προβλέπει η θεωρία…